DEPREM SIRASINDA YAPILMASI GEREKENLER
Deprem Öncesinde
· - Öncelikle yaşadığınız yerleşim biriminin deprem tehlikesi hakkında doğru bilgileri ilgililerden öğrenin.
· - Aile bireyleri arasında olağanüstü bir durumda nasıl davranacağınızı konuşun.
· - Her odada üzerinize bir şeyin düşmeyeceği sağlam bir yer belirleyin.
· - Yere yatma, başını koruma ve bir şeye tutunmayı test edin ve çocuklarınıza da öğretin.
· - Kitaplık, yüksek mobilya gibi kolay devrilebilir eşyalar ile ağır eşyaları duvarlara veya döşemeye sıkıca bağlayın, tablo, gardırop gibi eşyaları sabitleştirin ve üzerinize devrilmeyecek şekilde yerleştirin.
· - Kırılabilecek eşyalarınızı, üzerinize düşmeyecek şekilde mutfak dolaplarınızın alt raflarına yerleştirin.
· - Olağanüstü bir durumda hemen kullanabileceğiniz el feneri, radyo ve yedek pilleri, ilkyardım çantası ve gerekli ilaçlarınızı, iş eldivenini önceden çantaya koyup, kolayca ulaşabileceğiniz bir yerde bulundurun.
Deprem Sırasında Bina içindeyseniz
- Kesinlikle panik yapmayınız.
- Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durunuz.
- Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek veya uzanarak kendinize hayat üçgeni oluşturun. Başınızı iki elinizin arasına alarak veya bir koruyucu (yastık, kitap vb) malzeme ile koruyun. Sarsıntı geçene dek bekleyin. Güvenli bir yer bulup, diz üstü ÇÖK, baş ve enseyi koruyacak şekilde KAPAN, düşmemek için sabit bir yere TUTUN hareketini yapın. Deprem sırasında sarsıntı durana kadar olduğunuz yerde kalın.
- Cam, pencere, dışarıya bakan duvar ve kapılardan, aydınlatma tesisatı veya armatürü gibi üzerinize düşecek her tür eşyadan uzak durun.
- Sarsıntı başladığında yataktaysanız orada kalın. Üzerinize düşecek ağır bir eşya yoksa bir yastıkla başınızı koruyun; varsa en yakındaki güvenli alana geçin.
- Size yakın çok sağlam ve yüke dayanıklı bildiğiniz bir kapı değilse, kapıyı kullanmayın. Çoğu iç mekân kapısı basitçe inşa edilmiştir ve sizi korumaktan uzaktır.
- Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşmayın. Sarsıntı bitene kadar içeride kalın, ancak sarsıntı bitince dışarı çıkmak güvenlidir. Sarsıntı sırasında binayı terk etmeye çalışmayın.
- Araştırmalar, çoğu yaralanmanın bina içinde hareket ederken veya dışarı çıkmaya çalışırken oluştuğunu göstermektedir.
- Balkona çıkmayın.
- Balkonlardan ya da pencerelerden atlamayın.
- Asansör kullanmayın.
- Acil durumları ve yangınları bildirmek dışında telefonları KULLANMAYIN. Kibrit ve çakmak YAKMAYIN, elektrik düğmelerine DOKUNMAYIN.
- Elektriklerin kesilebileceğinin; yangın alarmlarının çalışabileceğinin ve yangın söndürme sistemlerinin devreye girebileceğinin farkında olun.
- Tekerlekli sandalyede iseniz tekerlekleri kilitleyerek başınızı ve boynunuzu korumaya alın.
- Mutfak, imalathane, laboratuvar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın vb. cihazları kapatın. Dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşın.
- Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatın; soba ve ısıtıcıları söndürün. Diğer güvenlik önlemlerini alın; daha önceden hazırlanmış acil durum çantası ile gerekli olan eşya ve malzemeyi yanınıza alarak binayı daha önce tespit ettiğiniz yoldan derhal terk edip toplanma bölgesine gidin.
- Her büyük depremden sonra mutlaka artçı deprem olur. Artçı depremler zaman içerisinde seyrekleşir ve büyüklükleri azalır. Artçı depremler hasarlı binalarda zarara yol açabilir. Bu nedenle sarsıntılar tamamen bitene kadar hasarlı binalara girmeyin.
- Artçı depremler sırasında da ana depremde yapmanız gerekenleri yapın.
Bina dışında açık alandaysanız
- Dışarıda kalın.
- Enerji hatlarından, diğer binalardan, direklerden, ağaçlardan ve duvar diplerinden uzaklaşın.
- Açık arazide çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olun.
- Deniz kıyısından uzaklaşın.
- Toprak kayması, taş veya kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunmayın. Böyle bir ortamda bulunuyorsanız, en seri şekilde güvenli bir ortama geçin.
- Binalardan düşebilecek baca, cam kırıkları ve sıvalara karşı tedbirli olun.
- Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından gelecek tehlikelere karşı dikkatli olun.
- En büyük tehlike binaların dış duvarlarının yıkılmasıdır. Depremlerdeki ölümlerin önemli bir kısmını bina içinden dışarı kaçarak enkaz altında kalanlar oluşturabilmektedir. Deprem sırasındaki yer hareketi nadiren ölüme veya yaralanmaya sebep olur. Depremle ilgili çoğu ölüm çöken duvarlar, parçalanan camlar ve düşen eşyalardan kaynaklanmaktadır.
Deprem Sonrasında Yapılması Gerekenler
- Deprem sonrasında yaşanılabilecek artçı deprem durumuna karşı yaşadığınız konutlara kesinlikle geri dönüş yapmayın. Bu süreçte etrafı açık olan, geniş alanlarda bulunmaya dikkat etmelisiniz.
- Deprem esnasında oluşabilecek zararların önüne geçebilmek için su, elektrik, doğal gaz tesisatlarını kapatmalı ve yanıcı ürünlerden uzak durmalısınız.
- Eğer bulunduğunuz konutta herhangi bir hasar yoksa deprem çantanızı ya da mevsime uygun giysinizi yanınıza alarak evden çıkınız.
- Yapılan hatalardan biri asansör kullanımı. Elektrik kesintilerinin olabileceğini göz önünde bulundurarak binadan çıkarken asansör kullanmayın.
- Depremden sonra eşyanızı almak için hasar gören yapılara girmemelisiniz. Çünkü bu yapılar oldukça riskli ve her an yıkılma tehlikesine sahiptir.
- Deprem sonrası yayılan yanlış bilgiler panik durumunu artırır. Dolayısıyla resmi kurumlardan gelen açıklamalara itibar gösterin. Farklı platformlarda yayılan, doğruluğu belli olmayan içerikleri dikkate almayın.
- Kapalı alanları terk ettikten sonra belirlenen toplanma alanlarına gidin.
- Depremden dolayı yaralanan biri varsa ilk yardım uygulamalı (eğitiminiz varsa) ve ambulansı çağırmalısınız.
- Enkaz ve yıkıntıların olduğu cadde ve sokaklardan uzak durmalısınız.
- Arama kurtarma ekiplerinin işini zorlaştırmadan, profesyonelce çalışmalarına destek olun.
